Το βάρος σας αλλάζει αδικαιολόγητα; Νιώθετε κούραση, στρες, κατάθλιψη; Μήπως ήρθε η ώρα να αναζητήσετε την ευθύνη από το….θυρεοειδή σας αδένα;
Το ξέρετε ότι για τις αρρυθμίες ή τις ταχυπαλμίες, για την αύξηση ή τη μείωση του βάρους, καθώς και για τη διάθεσή μας αρκετά συχνά ευθύνεται ένας μικρός αδένας που ονομάζεται θυρεοειδής; Οι διαταραχές του κάνουν πιο συχνά την εμφάνισή τους στις γυναίκες, ενώ, όπως όλοι οι αδένες, και αυτός εκκρίνει ορμόνες που ρυθμίζουν τις λειτουργίες των οργάνων και επηρεάζουν τη σωματική και ψυχική υγεία.
Ο θυρεοειδής έχει ανάγκη από το ιώδιο –που προσλαμβάνει κυρίως από τις τροφές- για την παραγωγή των δύο ορμονών του, των Τ3 και Τ4. Αν αυτές οι ορμόνες αυξηθούν ή μειωθούν σε σχέση με το κανονικό, προκαλούν προβλήματα, όπως νευρικότητα ή λήθαργο, κατάθλιψη ή εκνευρισμό, αύξηση ή μείωση του βάρους, αϋπνίες, τριχόπτωση, αλλαγές στη λίμπιντο κ.ά., που πρέπει να καταπολεμούνται, και μάλιστα έγκαιρα.
Τι είναι;
Είναι ένας αδένας σε σχήμα πεταλούδας που βρίσκεται στη βάση και στο μπροστινό μέρος του λαιμού και είναι υπεύθυνος για την παραγωγή δύο ορμονών: της θυροξίνης (Τ4) και σε μικρότερο βαθμό της τριιωδοθυρονίνης (Τ3). Οι ορμόνες αυτές επηρεάζουν κάθε όργανο και κύτταρο, αλλά κυρίως ρυθμίζουν την ανάπτυξη, την ωρίμανση του σώματος και το μεταβολισμό. Έτσι, λοιπόν, οι ορμόνες του θυρεοειδούς επηρεάζουν τους καρδιακούς ρυθμούς, τη χοληστερίνη, το βάρος, την παραγωγή ενέργειας και θερμότητας, την υφή του δέρματος, τη μνήμη κ.ά.
Η ελαττωματική λειτουργία του θυρεοειδούς παρουσιάζεται κυρίως με δύο μορφές : τον υπερθυρεοειδισμό και τον υποθυρεοειδισμό. Στην πρώτη περίπτωση ο αδένας λειτουργεί εντονότερα από το φυσιολογικό (υπερλειτουργεί), ενώ στην δεύτερη λιγότερο (υπολειτουργεί).
ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ «προτιμά» τις γυναίκες.
Προσοχή το καλοκαίρι με τη θάλασσα όταν ο θυρεοειδής βρίσκεται σε υπερλειτουργία. Η θάλασσα έχει μεγάλες ποσότητες ιωδίου, που ο θυρεοειδής απορροφά.
Τι είναι;
Ο θυρεοειδής υπερλειτουργεί, παράγει περισσότερες ορμόνες, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο ρυθμός μεταβολισμού στον οργανισμό μας.
Τι τον προκαλεί
• Η νόσος Graves (η πιο συχνή αιτία του υπερθυρεοειδισμού), συχνότερη σε όσους έχουν γενετική προδιάθεση, αφορά 5-6 φορές περισσότερο τις γυναίκες.
• Τα τοξικά αδενώματα του θυρεοειδούς (υπερπλασία των αδένων).
• Οι θυρεοειδίτιδες (φλεγμονή του θυρεοειδούς), οι οποίες μετά υποπίπτουν σε υποθυρεοειδισμό.
• Οι διαταραχές της λειτουργίας της υπόφυσης (σπάνια αίτια).
Η διάγνωση
Βασικά στοιχεία για την ασθένεια δίνουν το ιστορικό και η κλινική εξέταση του ασθενούς. Στη συνέχεια γίνεται εργαστηριακός έλεγχος των επιπέδων των ορμονών. Αν η εξέταση δείξει αυξημένη θυροξίνη και χαμηλή TSH (ορμόνη που παράγεται από την πρόσθια υπόφυση και είναι υπεύθυνη για τον έλεγχο της σύνθεσης των Τ4 και Τ3), υπάρχει υπερθυρεοειδισμός. Τα αίτια της πάθησης διερευνώνται με σπινθηρογράφημα.
Πως θεραπεύεται
• Με αντιθυρεοειδικά φάρμακα, που αναστέλλουν τη σύνθεση θυρεοειδικών ορμονών.
• Με χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου συνήθως σε περίπτωση υποτροπής της νόσου του Graves και σε τοξικό αδένωμα σε δόση που εξαρτάται από το μέγεθος του θυρεοειδούς, ενώ αποφεύγεται σε ηλικία γονιμότητας.
• Με χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς, σε περίπτωση που η διόγκωση του αδένα δυσκολεύει την κατάποση και την αναπνοή.
ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ…
• Οι πιο σοβαρές επιπλοκές του υπερθυρεοειδισμού αφορούν τη διαταραχή του καρδιακού ρυθμού;
• Πριν ακόμα κάνουν την εμφάνισή τους άλλα συμπτώματα, μπορεί να έχει προκαλέσει οστεοπόρωση;
• Όσοι πάσχουν από τη νόσο Graves παρουσιάζουν και οφθαλμολογικά προβλήματα, όπως εξόφθαλμο (προβολή των ματιών), θόλωση της όρασης, διπλωπία ή βλεφαροσπασμούς;
• Πρέπει να ελέγχετε τακτικά τα επίπεδα των ορμονών σας, ακόμα κι αν έχουν ρυθμιστεί με τα φάρμακα που παίρνετε, ώστε να αποφεύγετε οποιαδήποτε επιπλοκή ή απορύθμιση της πάθησή σας;
ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ
Η θεραπεία του… μεταμορφώνει.
Τι είναι
Πρόκειται για την υπολειτουργεία του θυρεοειδούς αδένα, με έντονες επιπτώσεις σε όλα τα συστήματα του ανθρώπου. Όμως οι σοβαρότερες επιδράσεις παρουσιάζονται στην καρδιά, αφού μπορεί να προκαλέσει περικαρδίτιδες, μυοκαρδιοπάθεια, στεφανιαία ανεπάρκεια, αρρυθμίες κ.ά.
Τι τον προκαλεί
• Η νόσος Hashimoto (η πιο συχνή αιτία, που οφείλεται σε πρωτοπαθή βλάβη του θυρεοειδούς από χρόνια αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα).
• Η καταστροφή του θυρεοειδούς με ραδιενεργό ιώδιο ή η ολική χειρουργική αφαίρεσή του.
• Η φλεγμονή του θυρεοειδούς (θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό) και βλάβη της υπόφυσης.
Η διάγνωση
Η αυξημένη TSH στο αίμα αποτελεί ασφαλή διάγνωση. Για την επιβεβαίωση του προβλήματος μπορεί να γίνει μέτρηση τόσο της Τ4 όσο και της Τ3
Πως θεραπεύεται
Η χορήγηση θυροξίνης με τη μορφή χαπιών αποτελεί τη λύση για κάθε μορφή υποθυρεοειδισμού. Η μέση δόση υποκατάστασης είναι 1,7 μg/κιλό σωματικού βάρους την ημέρα. Οι ηλικιωμένοι χρειάζονται μικρές δόσεις, ενώ οι έφηβοι και οι έγκυοι μεγαλύτερες. Όσο πιο βαριάς μορφής είναι ο υποθυρεοειδισμός τόσο βραδύτερα αυξάνονται και οι δόσεις.
ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ….
• Παρά τις έντονες επιπτώσεις του υποθυρεοειδισμού στον οργανισμό (σε δέρμα και μαλλιά), οι οποίες ευθύνονται για τη γερασμένη όψη που παρουσιάζει ο πάσχοντας, μία και μόνο θεραπεία αρκεί για να μεταμορφώσει στην κυριολεξία κάποιον που πάσχει απ’ αυτόν;
• Μετά τη διάγνωση και αφού αρχίσει η θεραπεία, ύστερα από 2-3 μήνες είναι απαραίτητη μια επανεξέταση;
• Αν μια μέρα ξεχάσετε να πάρετε το χάπι σας, δεν χρειάζεται να σας πιάσει πανικός. Αρκεί να μην το επαναλαμβάνετε συχνά.
• Η συχνότητά του εξαρτάται από την εθνικότητα, τον τόπο διαμονής και τη διατροφή;
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ….
…..για την ανίχνευση του υποθυρεοειδισμού (ένα δηλαδή εύκολο και καθόλου δαπανηρό υπερηχογράφημα θυρεοειδούς και μια εξέταση αίματος FT3 και TSH):
• Τα νεογέννητα και όσοι έχουν βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό θυρεοειδοπαθειών.
• Όσοι έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους.
• Όσοι πάσχουν από λεύκη, ρευματοειδή αρθρίτιδα, ανεπάρκεια επινεφριδίων.
• Όσοι υποφέρουν από διάφορες αλλεργίες.
• Οι λεχώνες, 1-2 μήνες μετά τον τοκετό.
ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού ή του υποθυρεοειδισμού δεν εμφανίζονται όλα μαζί. Αν όμως παρουσιάζετε περισσότερα από ένα για αρκετά μεγάλο διάστημα, θα πρέπει να ζητήσετε τη γνώμη του γιατρού.
Υπερθυρεοειδισμός
• Ταχυκαρδία (αίσθημα παλμών)
• Νευρικότητα
• Μειωμένη αντοχή
• Διάρροια
• Υπερβολική εφίδρωση
• Μυϊκή αδυναμία
• Τρέμουλο στα χέρια
• Απώλεια βάρους, παρά την όρεξη για φαγητό
• Δυσανεξία στη ζέστη
• Τριχόπτωση
• Δερματικά προβλήματα
• Διαταραχές στην εμμηνορρυσία
• Εξόφθαλμος
• Βρογχοκήλη (διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα)
Υποθυρεοειδισμός
• Αδυναμία
• Μειωμένη αντοχή
• Δυσκοιλιότητα
• Αρθρίτιδες
• Ξηροδερμία
• Διαταραχές στην μνήμη
• Διαταραχές στην εμμηνορρυσία (συχνότερη και μεγαλύτερης ποσότητας)
• Διαταραχές γονιμότητας
• Κράμπες
• Κατάθλιψη
• Υπνηλία
• Αύξηση του σωματικού βάρους
ΟΙ ΟΖΟΙ στην πλειοψηφία τους είναι καλοήθεις
Τι είναι
Πρόκειται για τοπικές διογκώσεις του θυρεοειδούς αδένα, που συνήθως ανακαλύπτονται τυχαία, κατά τη διάρκεια μιας ιατρικής εξέτασης ή από σας τους ίδιους καθώς πλένεστε ή κοιτάζεστε στον καθρέφτη.
Η ανάπτυξη όμως ενός και μοναδικού ογκιδίου ή οζιδίου στο θυρεοειδή είναι κάτι συνηθισμένο και μπορεί να παρουσιαστεί σε κάθε ηλικία. Στην περίπτωση αυτή οι γυναίκες… υπερέχουν, εφόσον έχουν περισσότερες πιθανότητες από τους άντρες να παρουσιάσουν κάτι τέτοιο.
Σπάνια η ύπαρξη ενός οζιδίου στο θυρεοειδή μπορεί να σημαίνει την ύπαρξη κακοήθειας. Παρ’ όλα αυτά, ο παθολόγος θα συστήσει να σας δει κάποιος ειδικός.
Διάγνωση και θεραπεία
Οι αιματολογικές εξετάσεις είναι το πρώτο βήμα της διάγνωσης. Σε περίπτωση ενός μόνο θυρεοειδικού οζιδίου, οι εξετάσεις θα δείξουν φυσιολογικές τιμές Τ3, Τ4 και TSH κι εσείς θα χαρακτηριστείτε ως … ευθυρεοειδικοί. Όμως ο ενδοκρινολόγος θα θελήσει να εξετάσει και το λαιμό σας, μήπως ανήκετε στην ομάδα εκείνη που, ενώ φαίνεται να έχει ένα μόνο οζίδιο ή πολλαπλά, στην πραγματικότητα εμφανίζει πολυοζιδιακή βρογχοκήλη, γενικευμένη δηλαδή οζιδιακή διόγκωση του θυρεοειδούς. Και αυτή η πάθηση δεν είναι σοβαρή.
Παλιότερα οι περισσότεροι που εμφάνιζαν ένα θυρεοειδικό οζίδιο έπρεπε να χειρουργηθούν. Σήμερα όμως πολλές από αυτές τις επεμβάσεις αποφεύγονται, χάρη στην παρακέντηση του ογκιδίου με λεπτή βελόνα (FNA), που κατευθύνει τον κλινικό γιατρό, σε συνδυασμό με θυρεοσφαιρίνη και καλσιτονίνη αίματος.
Η παρακέντηση
Πραγματοποιείται σε περίπτωση που χρειαστεί μια περαιτέρω διερεύνηση του θυρεοειδικού οζιδίου. Πρόκειται για μια σημαντική εξέταση, απλή, ανώδυνη και γρήγορη, που γίνεται με μια λεπτή βελόνα.
Αν κριθεί απαραίτητο, μπορεί να γίνει δύο και τρεις φορές. Σήμερα η παρακέντηση θεωρείται μια από τις πιο σημαντικές τεχνικές όσον αφορά τη φροντίδα θυρεοειδικών ασθενών.
ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ….
• Τα καλοήθη οζίδια μπορεί με τα χρόνια να μεγαλώσουν τόσο πολύ, που να χρειαστεί να τα αφαιρέσετε για αισθητικούς λόγους;
• Όσο μεγαλώνουμε τόσο περισσότερο αυξάνονται και οι πιθανότητες εντοπισμού όζων;
• Εάν ο όζος προσλαμβάνει περισσότερο ραδιενεργό ισότοπο από τον υπόλοιπο αδένα, ονομάζεται «θερμός», ενώ στην αντίθετη περίπτωση «ψυχρός»;
• Οι «ψυχροί» όζοι είναι οι κύριοι… ύποπτοι για καρκίνο σε ποσοστό 10%;
ΒΡΟΓΧΟΚΗΛΗ
Όταν ο θυρεοειδής… θυριεύει
Αν νιώσετε ότι ο λαιμός σας είναι διογκωμένος και σας σφίγγει, τότε φροντίστε πριν αρχίσετε δίαιτα να επισκεφτείτε έναν ενδοκρινολόγο.
Ο θυρεοειδής συχνά παρουσιάζει προβλήματα στη λειτουργία και στο μέγεθός του. Όσον αφορά το μέγεθος, η διόγκωση είναι ένα πρόβλημα γνωστό ως βρογχοκήλη. Η ασθένεια αυτή προκαλείται από την ανεπάρκεια ιωδίου στη διατροφή ή από διάφορα φάρμακα, όπως το ανθρακικό άλας λιθίου, ενώ είναι πιθανό να ευθύνονται και οι νόσοι Hashimoto ή Graves. Για τις περισσότερες περιπτώσεις βρογχοκήλης το αίτιο είναι άγνωστο. Ονομάζονται απλές βρογχοκήλες όταν δεν υπάρχουν όζοι και οζώδεις βρογχοκήλες όταν υπάρχουν.
ΑΠΛΗ ΔΙΑΧΥΤΗ ΒΡΟΓΧΟΚΗΛΗ
Διαφέρει από τα… παχάκια της παιδικότητας
Αν είστε γυναίκα σε ηλικία μεταξύ 15 και 25 και είναι κάπως διογκωμένο το μπροστινό μέρος του λαιμού σας και αισθάνεστε να σας… σφίγγει, μάλλον θα πρέπει να επισκεφτείτε έναν ενδοκρινολόγο. Είναι πιθανό τα παχάκια του λαιμού σας να μην οφείλονται στα περιττά κιλά σας, αλλά να είναι… βρογχοκήλη. Μια απλή διάχυτη βρογχοκήλη που δεν σας ενοχλεί στην κατάποση και που μεγαλώνει ελαφρά όταν έχετε έμμηνο ρύση ή είστε έγκυοι.
Η ΑΠΛΗ ΒΡΟΓΧΟΚΗΛΗ
Δεν χρειάζεται πάντα θεραπεία
Πρέπει να επισκεφτείτε έναν ενδοκρινολόγο προκειμένου να ψηλαφίσει το λαιμό σας και, ανάλογα με τα αποτελέσματα των αιματολογικών εξετάσεων που θα κάνετε, να αποκλείσει σπάνια αίτια που μπορεί να προκάλεσαν την βρογχοκήλη σας.
ΤΟ ΙΩΔΙΟ
Αποτελεί βασικό συστατικό της θυροξίνης. Οι περισσότεροι παίρνουμε αρκετό ιώδιο για τη σύνθεση της θυροξίνης μας από τη διατροφή (κυρίως από τα ψάρια και τα προϊόντα των ψαριών) και από το νερό. Ιώδιο υπάρχει και στο επιτραπέζιο αλάτι και στο ψωμί, προκειμένου να εξασφαλίζεται πλήρης… ανεφοδιασμός για ολόκληρο τον πληθυσμό.
Οι πιο πλούσιες σε ιώδιο τροφές Περιεκτικότητα σε μg*/100 γραμμ.
Φρέσκος μπακαλιάρος 500
Φύκια 7.000
Όστρακα 30
Καπνιστή ρέγκα 100
Πράσινα φασολάκια 30
Σόγια 100
*μικρογραμμάρια
Σημείωση : Οι καθημερινές ανάγκες μας είναι 250 μg.
ΑΝ ΕΙΣΤΕ ΕΓΚΥΟΣ
Ακόμα και σ’ αυτή την όμορφη περίοδο της ζωής σας μπορεί ο θυρεοειδής αδένας να λειτουργεί ελαττωματικά.
α) Σε περίπτωση υπερθυρεοειδισμού…
Τα συμπτώματά του είναι :
• Ταχυκαρδίες (90-100 σφυγμοί/ λεπτό)
• Ζεστά χέρια και πόδια
• Τρέμουλο των χεριών
• Απώλεια βάρους
• Ύπαρξη βρογχοκήλης και οφθαλμοπάθεια
Το πρόβλημά σας αυτό θα το αντιμετωπίσετε με αντιθυρεοειδικά χάπια.
β) …. ή υποθυρεοειδισμού
Εμφανίζεται με συχνότητα 0,3-2,5%. Η διάγνωσή του γίνεται κλινικά και επιβεβαιώνεται στο εργαστήριο. Θεραπεύεται με θυροξίνη.
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΟΥ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ
Στην έγκυο Στο έμβρυο
Υπέρταση Αναστολή της ανάπτυξης
Πρόωρος τοκετός Πρόωρη γέννηση
Καρδιακή ανεπάρκεια Αύξηση νεογνικής νοσηρότητας
Θυρεοειδική κρίση Νεογνικές θυρεοειδικές δυσλειτουργίες
Αποβολή Αύξηση νεογνικής θνησιμότητας
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΟΥ ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΥ
• Αύξηση της πίεσης
• Αύξηση των ρήξεων του πλακούντα
• Αύξηση των αποβολών
• Μείωση του βάρους με το οποίο γεννιέται το παιδί
‘ΌΤΑΝ ΠΛΗΤΤΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
Πολύ σπάνια ένα μωρό γεννιέται με ελαττωματικό θυρεοειδή ή ακόμα και χωρίς θυρεοειδή. Το αποτέλεσμα είναι η ανεπάρκεια ή η πλήρης απουσία της θυροξίνης. Αν ένα μωρό που έχει υποθυρεοειδισμό μείνει χωρίς θεραπεία θα γίνει νάνος και θα πάσχει από νοητική υστέρηση (κρετίνος). Σήμερα, πάντως, ελέγχεται σε όλα τα νεογέννητα η TSH. Τα μωρά που γεννιούνται με υποθυρεοειδισμό παρουσιάζουν λήθαργο και εμφανίζουν δυσκολίες στο φαγητό, έχουν μεγάλη γλώσσα και σε μερικές περιπτώσεις ομφαλοκήλη. Μπορεί, επίσης, να εμφανίζουν παρατεινόμενο ίκτερο.
Ο υποθυρεοειδισμός ανιχνεύεται με τις εξετάσεις που γίνονται σε όλα τα μωρά μόλις γεννιούνται. Τα παιδιά πρέπει να αρχίσουν να παίρνουν τα χάπια θυροξίνης όσο το δυνατόν νωρίτερα. Αν η θεραπεία αρχίσει πριν από την ηλικία των 3 μηνών, τότε το παιδί έχει πολύ καλές προοπτικές να αναπτυχθεί φυσιολογικά, χωρίς να έχει άλλα συμπτώματα.
http://www.rapti.gr/greek/forma.htm
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου